Samnevni fyri regn, kava og hegling, loysningur, úrgonga, avfall og mjørki; nú hevði hann loyst avfallið, t.e., at farið var at regna ella kava.

Stórur áarvøkstur í nógvum regni, vatnføri. Sera nógv regn, grimdarregn, áarstoytingur, grovregn, bermiligregn, áarføri í regni.

Áarføri.

Spjødd skýggj á luftini, ádrigið og dragregn; sí draga á luftina (Sprotin).

Áarføri, grimdarregn, oysregn.

Kavi sum blot er komið í, krapi (Suð.)

Broddatjúkn

Tjúkn, ið kemur, tá ið fullbroddað er, tá ið rákið er harðast, broddælingur, broddaæl.

Samheiti fyri Pollamjørka

Dalamjørki yvir Viðareiði 5. juli 2008. Eitt lítið lot var av landsynningi, minni enn 3 m/s.

Eitt æl í degninginum – t.e. í lýsingini, móts. skýmingaræl, so setti hann degningsælið inn úr havinum.

Fínt regn, sirm (gl.)

Fínt tám, doðin liggur á landi; sólin slapp ikki framat fyri doðanum; ein sovorðin doði á luftini (grómut). Fínir døggdropar t.d. á klæðum, doðin lá á kotinum.

Grimdarregn.

Tað dregur tað er rák á luftini; hann dregur á útsynningi;* hann dregur á luftina* skýggj koma á luftina (fyri illveðri);* tað dró ikki skýggj fyri sól*; nú dregur fyri sólina (skýggj)

Um veður, tað dregur tað er rák á luftini; hann dregur á útsynningi; hann dregur á luftina skýggj koma á luftina (fyri illveðri); tað dró ikki skýggj fyri sól; nú dregur fyri sólina (skýggj).

Hann dregur upp í seg – t.e. tá ið teir vænta illveður á einari ætt, og hann lotaði eitt sindur av einari aðrari ætt (Fisher Heinesen).

Fínt regn, surk (ofta í vindi).

Drivtoka, slavtoka.

Tjúkt driv.

Toka við drivi, slavtoka.

(gl., stb.) tjúkt tám, tað er sovorðið dumb vestanfyri; sms. t.d. brim-

Kavi sum legst í stórar fannir

Mjørki í fjøllunum.

Eystan er ein heilætt og ein av høvuðsættunum. Tá ið ættin er eystan, kemur vindurin av eystri (og fer í vestan).

Vindur kemur av eystri og fer vestureftir ímóti miðjuni á kumpassini.

Kavi sum liggur í fonnum.

Mjørki á fjøllum, toppamjørki

Sera grovt æl, eitt flóðaræl kom, og alt blotnaði upp.

Skýflóki, sum hevur rivið seg leysan úr skýbólki.

Lítið tætt skýggj ella lítil stakur bøkil av mjørka, skýflóki, mjørkaflóki, bøkil, dregur skýggj fyri sólina eina løtu, sær hon líka vakurt, tá ið flókin dregur frá; ein flóki hekk á tindinum; (flutt m.) kámir flókar fjala okkum fedranna sagnir og søgu.

Kavi sum kemur niður í stórum flykrum í stilli, flyksingur, hann tjúknaði og kom við flykrukava; hann var komin á við flykrukava.

Kavaavfall við flykrum, flykrukavi, hann køvdi av við flyksingi.

Kavafonn, skalvur, landnyrðingurin sópaði kavan saman í fannir; hvít sum fonn (snjóhvít). Kava-, skara-, snjó-

Nógv regn, áarføri

Myrk rípa á luftini, hann setur górar á luftina dimmar rendur, ið sigast at boða frá regni. Górut luft.

Veður við gráum skýggjum.

Áarføri.

Grovt æl, grimdaræl.

Mjørki ið kann fáa grindir at koma undir land.

Grimdarregn.

Dimt skýggj, góri, hann setur grómur upp á luftina (t.d. fyri illveðri);sms. regngrómur, terragrómur. Grómut luft.

Grovt regn, áarføri

Við myrkum skýggjum á luftini, dimmskýggjað.

Turrur kavi, sum fýkur upp í loft í nógvum vindi, nógv jarðrok.

Ætt millum heilættirnar. Hálvættirnar eru landnyrðingur, útnyrðingur, landsynningur og útsynningur.

Tá ið skýggj fjala millum 3 og 5 áttandapartar av loftinum.

Hálvskýggjað og sólglottar. Umleið helvtin av loftinum sæð suðureftir úr Kvívík fjald av skýggjum.

Grovt heglingsæl.

Æl við heglingi, heglingsæl, heglingsælingur, heglingurin dundi á. Hagl.

Ein av ættunum norðan, sunnan, eystan ella vestan.

Mjørki ið hjallast, so at klárt er í erva og í neðra

Ættirnar millum landnyrðing og útnyrðing.

Slavin mjørki á høgætt.

Ein av teim átta heil- ella hálvættunum.

Fínur kavi, sum fýkur inn ígjøgnum rivur í hús og hjallar, murrukavi.

Kavi, sum liggur leingi og harðnar.

Turrur kavi, sum fýkur undan vindi el. rýkur fram eftir jørðini, guvurok, jarðkavi, tað var ikki avfall, men nógv jarðrok; dúnlætt jarðrok myldi út av skalvinum.

Einstøk flykra av kava, snjóflykra, kavaflykrurnar vóru vorðnar til hegling.

Stórur dungi av samanfoknum kava, fonn.

Kavaskadda, kavakógv, hann viltist av kavamjørka uppi millum fjalla.

Frekt kavaæl.

Vátt kavaavfall, vátakavi, vátaslettingur.

Avfall, ið fellur til jarðar í hvítum krystallaðum kornum, tá ið kalt er, blaka kava, blaka kavabløk; hann leggur kava, nógvur kavi legst niður; hann mylur kavan niður, hann beykar kavan niður, smáar og ótættar flykrur detta niður av møkum; djúpur kavi, nógvur kavi; kavi var; í kava søkir seyðurin til snjóstøðurnar; vit hava ongar stórar kavar havt í ár (ongan stórkava).

Ógvuliga tjúkkur og tættur mjørki, mjørkakógv, kolamjørki.

Tjúkkur og tættur mjørki

Tjúkkur mjørki, mjørkakógv.

Kavmjørki, kavmyrkur.

Támut, slímut luft, tám undan veðurskifti.

Kavi upploystur í vatni, hálvtiðnaður kavi, blandingur av kava og vatni, blotkavi.

Har sum køld luft trokar heitari luft burtur.

Kuldabrúgv yvir Eysturbrúgv í Keypmannahavn 17. juli 2023. Kuldabrúgvin fer suðureftir - t.e. til høgru á myndini. Sunnanfyri - t.e. framman fyri kuldabrúnna - er klárt ella smaáskýggjað. Hitin lá um 20 stig.

Nógv regn kom úr hesum regnskýggi (cumulunimbus). Eftir at kuldabrúgvin var farin framvið, kølnaði nøkur stig.

Ættirnar millum landsynning og útsynning.

Lágættirnar eru vanliga góðar á Viðareiði. Lágættirnar eru vanliga ikki góðar í Leirvík.

Við lágum skýggjum.

Landnyrðingur er hálvætt og ein av høvuðsættunum. Tá ið ættin er landnyrðingur, kemur vindurin av landnyrðingi (og fer í útsynning). Landnyrðingur er eisini ein av høgættunum – tað eru ættirnar ímillum landnyrðing og útnyrðing.

Vindur kemur av landnyrðingi og fer í útsynning ímóti miðjuni á kumpassini.

Landnyrðingur eystan er ein millumætt ímillum landnyrðing og eystan. Tá ið ættin er landnyrðingur eystan, kemur vindurin av landnyrðingi eystri (og fer í útsynning vestan).

Vindur kemur av landnyrðingi eystri fer í útsynning vestan ímóti miðjuni á kumpassini.

Landnyrðingur norðan er ein millumætt ímillum landnyrðing og norðan. Tá ið ættin er landnyrðingur norðan, kemur vindurin av landnyrðingi norði (og fer í útsynning sunnan). Landnyrðingur norðan er eisini ein av høgættunum – tað er ættinar ímillum útnyrðing og landnyrðing.

Vindur kemur av landnyrðingi norði fer í útsynning sunnan ímóti miðjuni á kumpassini.

Landsynningur er hálvætt og ein av høvuðsættunum. Tá ið ættin er landsynningur, kemur vindurin av landsynningi (og fer í útnyrðing). Landsynningur er eisini ein av lágættunum – tað er ættirnar ímillum landsynning og útsynning.

Vindur kemur av landsynningi og fer í útnyrðing ímóti miðjuni á kumpassini.

Landsynningur eystan er ein millumætt ímillum landsynning og eystan. Tá ið ættin er landsynningur eystan, kemur vindurin av landsynningi eystri (og fer í útnyrðing vestan).

Vindur kemur av landsynningi eystri og fer í útnyrðing vestan ímóti miðjuni á kumpassini.

Landsynningur sunnan er ein millumætt ímillum landsynning og sunnan. Tá ið ættin er landsynningur sunnan, kemur vindurin av landsynningi suðuri (og fer í útnyrðing norðan). Landsynningur sunnan er eisini ein av lágættunum – tað eru ættirnar ímillum landsynning og útsynning.

Vindur kemur av landsynningi suðuri og fer í útnyrðing norðan ímóti miðjuni á kumpassini.

Um vind, minka eitt sindur, maka, blíðka, hann linaði vindin eitt sindur; hann linaði á við hvørt

Ælingur.

Avfall, regn, kavi, vindur við loysningi í sær.

Mjørki í lýkku - t.e. í lýggjum veðri.

Regn í lýveðri.

Æl í lýsingini, degningsæl, móts. Skýmingaræl.

Liggjandi lýtt veður.

Æl sum mennir upp undir ættina sum er, æl sum ikki verður til óterra, hatta er eitt menningaræl, hatta er ikki at rokna við.

Ætt millum hálvætt og heilætt

Tjúkkur mjørki, kódnarmjørki, kavmjørki.

Mjørkakógv.

Regn í mjørkaveðri, mjørkasubb, mjørkasurk

Mjørkaregn.

Tætt savn av evarska smáum vatndropum í niðastu luftløgunum, eisini kallað toka.

Mjørki við gróðurstøðina í Hoydølum fyrrapartin 21. juni 2023. Eitt lítið lot var av ymsum ættum, minni enn 2 m/s.

Sagt um mjørka: hann køvdi av í mjørka, tað gjørdist kavtroðið; tað er kjaftsvart í mjørka; mjørkin stendur í dyrnar (tá er ógvuliga tjúkt í mjørka)

Onnur orð um mjørka: dalamjørki, drivmjørki, ervamjørki, fjallamjørki, grindamjørki, hjallamjørki, kavamjørki, kavmjørki, kolamjørki, kódnarmjørki, lýkkumjørki, ólavsøkumjørki, pollamjørki, skjótingarmjørki, toppamjørki og typpamjørki.

Fínur, turrur kavi sum rýkur, rokkavi, hýggjukavi, murukavi.

Murrukavi.

Skýggj líkt netju á seyði.

Norðan er heilætt og ein av høvuðsættunum. Tá ið ættin er norðan, kemur vindurin av norði (og fer í sunnan). Norðan er eisini ein av høgættunum - tað eru ættirnar ímillum landnyrðing og útnyrðing.

Vindur kemur av norði og fer suðureftir ímóti miðjuni á kumpassini.

Blaktrandi ljós á náttarhimlinum á norðaru leiðunum, sæst tá ið myrkt er (aurora borealis).

Ljóst skýggj líkt nyðru (altocumulus).

Sera nógv regn, sturtningur, grimdarregn, glopraregn, áarføri, í oysregni og stormi

Ógvisligt regn, glopraregn, í fjøruti samdøgur helt ódnarregnið við.

Mjørki um ólavsøkuleitið.

Felagsheiti fyri norðlýsi og suðurlýsi.

Mjørki í neðra, men klárt í erva. Eisini kallað dalamjørki.

Pollamjørki norðan fyri Borðoy og Kalsoy um morgunin 5. juli 2008. Eitt lítið lot var av landsynningi, minni enn 3 m/s.

Væta, ið fellur til jarðar í dropum, drav, omanvatn, loysa við regni el. loysa regnið, fara at regna av grimd; hann loysti við regni; hann loysti regnið, tá ið flóðin kom; regnið díkti á vindeygað; blásti tú regn í hoyna, so vart tú ikki keisarans vinur (í látipípu); mýrisnípan letur fyri regni (boðar frá avfalli); sms. t.d. driv-, døglings-, glopra-, grimdar-, grinda-, gull-, lý-, mjørka-, oys-, ódnar-, sam-, vár-

grómur fyri regni, regngrómurnar standa á luftini

Tjúkt tungt skýggj við regni, himmalin er ímgráur av ývnum regnskýggjum (nimbostratus)

Æl við rennikava.

Vátur kavi, helst bleytari enn vátakavi, (fólktr.) tá ið kúgv stendur og sleikir, veit hon rennikava í.

Reyður litur, reydligur farri á luftini av rísandi ella setandi sól.

Kvøldarroði avmyndaður heimi á Bakka á Viðareiði, 19. apríl 2023, klokkan 22.05. Sólsetur var 19.37. Nautisk skýming var millum 21.55 og 23.12.

Um roða á kvæðamáli: síðla var um aftanin, roðin fellur á;

Veðurtekn um roða á luftini: Tá ið roðin á morgni kemur upp á himmalin og vinnur vesturum, verður dagurin góður; roðin datt aftur í havið.

Fínur, turrur kavi sum rýkur, murrukavi, jarðrok.

Tá ið skýggja fjala alt loftið, eign sól sæst stava niðurígjøgnum.

Samdrigið. Skýggini fjala allan himmalin, einki hol er uppígjøgnum oman fyri Klaksvík.

Javnt skýggjutur himmal, skýtungur, tjúkkur, bundin, samdrigin luft.

Samdrigið loft er tað sama sum skýggjað loft. (Fisher Heinesen)

Tað at tað regnar uttan íhald, samfast el. áhaldandi regn.

Fínt regn í stillum veðri, surk, dism.

Tjúkk toka á fjøllum, sum vindur og driv kemur niður úr. Slavin tokuskýggj, ið kunnu síggjast sum ein bakki, ein skaddubakki í havinum ella sum tjúkk, samanhangandi skýggj, ið røkka væl niður um fjallatindarnar, niður í hálvar líðir. (Fisher Heinesen)

Hongur skadda niður á fjøllini, kann koma nógvur vindur úr skadduni, og hann liggur út av landinum.

Stendur tjúkkur tokubakki á fjøllunum, kann vera nógvur vindur niður úr honum, men tá røkkur hann ikki langt út.

Ein skaddubakki. Tá ið tjúkkir skýbøklar standa úr havsbrúnni og uppeftir, siga vit, at ein skaddubakki stendur í havsbrúnni.

Skadda í havsbrúnni.

Driv niður úr skaddu.

Nógvur vindur og regn niður úr skaddu.

Vindur niður úr skaddu, skødduvindur. Stendur ein skaddubakki í havinum, kann vera nógvur vindur uttanfyri, vindurin kemur inn úr havinum, sjálvt um stilli er millum oyggjarnar. Stendur tjúkkur tokubakki á fjøllunum, kann vera nógvur vindur niður úr honum, men tá røkkur hann ikki langt út. Hetta er eisini kalla skadda av landinum. Skadduvindur liggur annaðhvørt inn á landið ella av landinum.

Skalvur ið loypur oman úr fjalli, snjóskriða, skriðsnjógvur

Kavafonn ið hongur útyvir, kavin rýkur saman til stórar skalvar; (spæl) leypa skalv, leypa av eini høvd niður í eina fonn, leypa á skalv (til at fáa hann at leypa); fara í skalvi, farast í skalvalopi.

Fonn við skara á.

Kavi við skara á, skarakavin brakaði.

Skorpa av gleri oman á kava, skari legðist oman á kavan.

Æl við skarningi.

Hvast fínt kavarok (millum hegling og kava), skarningur smellur honum í fjaðrarnar.

Mjørki á sjónum (góð líkindi til fuglaskjótingar)

Kavi sum loypur, lítið skalvalop.

Grovt, frekt æl. grimdar-, heglings-, kava-

Ein skúrur í Fugloyarfirði 12. september 2023 í óstøðugari høgættarluft. Ættin var útnyrðingur, vindferðin minni enn 5 m/s, máld á Dalavegnum til Viðareiðis . Myndin er tikin klokkan 16, føroyska summartíð.

Sólin er komin vestur um sunnan og er inn á ryggin á myndatakaranum. Tí sæst ælabogin. Eystanfyri er klárt ella smáskýggjað.

Skýggjaflóki

Tjúkt bøllut svartskýggj, skýbøkil

Dimt, tjúkt og bøllut skýggj, bøkil, bøkul

Skýferð, rák á luftini, hann var farin at menna skýdráttin; hann sá fjøllini við skýdrátti um tindarnar.

Samdrigin, skýdrigið er og grátt

Skýdráttur, skýrák, hørð skýferð; spøk skýferð; skýferðin vísir, hvør ættin er.

Tætt lítið skýggj, ið fer rekandi, skýggjaflóki, flókaskýggj, flóki.

Samantrunking av vatnguvu á luftini (ymist í skapi), sum avfall stundum setur úr, hann er vaksin upp undir skýggj, síðan eg sá hann seinast (nógv vaksin); sms. t.d. flóka-, nyðru-, regn- Flókaskýggj- skýflóki (ið hevur rivið seg leysan úr skýbólki) (Sv) Nyðruskýggj- ljóst skýggj líkt nyðru (altocumulus) Regnskýggj: (veðurfr.) tjúkt tungt skýggj við regni, himmalin er ímgráur ývnum regnskýggjum (nimbostratus)

Sprotin- Seta skýggj (á luftini), hann er farin at skýggja luftina; hann var farin at skýggja upp fyri norðan

Tá ið skýggj fjala 5 til 7 áttandapartar av loftinum.

Gráskýggjað: veður við gráum skýggjum.

Grovskýggað: við myrkum skýggjum á luftini, dimmskýggjað.

Lágskýggjað: við lágum skýggjum.

Skýflóki.

Luft við skýggjum, skýggjut luft.

Við skýggjum, skýggjut luft.

Lítil skýflóki.

Tá ið eingi skýggj eru, loftið var blátt og skýleyst.

Æl í skýmingini, móts. degningsæl, lýsingaræl.

Rák á luftini, skýdráttur, skýferð, hart skýrák.

Skýggj skapað sum stólpi. Móses vísti jødunum veg gjøgnum oyðimørkina, Harrin gekk fyri teimum um dagin í einum skýstólpa og vísti teimum veg.

Luft við nógvum lágum myrkum skýggjum, himmalin var myrkur og skýtungur

Slavin toka, drivtoka

Slímut luft, tað er slím á luftini.

Hann slímar luftina, hann dregur á luftina.

kavi ið liggur stutt, móts. stórkavi, vóru fáir og smáir blettir í miltinum, kom eingin stórkavi, men bert nakrir smákavar

32

Smáskýggjað í Mykinesi. Millum 1 og 3 áttandapartar av loftinum eru fjaldir av skýggjum.

Smáskýggjað av Viðareiði og eystureftir. Myndin tikin 23. juni 2023, klokkan 0800. Eitt lítið lot var av landsynningi suðuri, minni enn 6 m/s. Hitin í luftini yvir land var 14 - 15 stig.

Av snjógvur (kvæð.) Kavi.

Lutvíst blindaður stutta tíð av sterkum sólarljósi í kava (lækn.), kavablindur.

Kavaflykra, hin hvíti vetur byrjaði við dansandi snjóflykrum.

Kavafonn (skaldsk.)

(skaldsk., kvæð.) Kavi, sum droyrin drýpur á snjó; (stb.) í snjógv, tá ið kavi er; seyðurin stóð har í snjógv (krokaði). Staður, har ið snjóstøða er, sjáldsamt at fylgi hevði fjall og snjógv í sama stað; skrið(u)-, stór-

Skalvalop, skriðsnjógvur.

Glotti við sólskini – eisini nevnt sólglotti.

Glotti við sólskini – eisini nevnt sólarglotti.

Tað at sólin fer niður ella at hon setur, eisini kallað sólarlag.

Sólsetur avmyndað av helluni á Viðareiði 20. apríl 2023, klokkan 20.44 summartíð. Klárt veður kring alt landið. Hátrýstveður, eitt lítið lot av landsynningi, minni enn 4 m/s. Hitin lá um 7 stig.

Ljós frá sólini, sólarljós. Tað at sólin skínur, í dag er sólskin.

Tá ið tað er so mikið følv, at spor sæst eftirí nú er sporsnjógvað.

Nógv kavaavfall, nógvur kavi, ið liggur leingi, móts. smákavi, stórkavi legst

Stórkavi, allir stórsnjógvar skulu vera av á halvarðsøku.

Regna við stórum, ótøttum dropum, tað er farið at stroyggja; í dag liggur hann á høgum vestri og stroyggjar upp ímillum. Regna fínliga, sirma, tað stroyggjaði.  Hann stroyggjar sær væl t.e. veðrið heldur sær væl (turt) (helst í hoyna)

Stroyggj, kvøldini eru køld og slavin við stroyggjaregni

Blaktrandi ljós á náttarhimlinum á suðurpólsleiðum (aurora australis)

Sunnan er ein heilætt og ein av høvuðsættunum. Tá ið ættin er sunnan, kemur vindurin av suðuri (og fer í norðan). Sunnan er eisini ein av lágættunum – tað eru ættirnar ímillum landsynning og útsynning.

Vindur kemur av suðuri og fer norðureftir ímóti miðjuni á kumpassini.

Sirm, driv, slag, surp, tað er mjørki og surk; sms. t.d. mjørka-

Surk

Kám og mjørkakend luft, fín toka (serst. í havsbrúnni), doði, dumb, hím, hjóm, kóv, tað var eitt gul av vestri við tjúkkum támi; lætt tám hekk bláligt og fínt um teir hægstu fjallatindarnar; alt var sum eitt tám fyri eygunum á honum; (tilt.) tað kemur aftur í sama támið (sama ólagið)

Grómur á luftini, ið boða frá terra.

Tað at luftin er tjúkk og kám t.d. av grovum æli ella kavaæli, hann tók til at rópa grindaboðini út í tjúknina; teir viltust í tjúkninum.

Fjallamjørki

Grovt æl í toruveðri.

Skýggj, sum sum ganga í tveimum løgum, tvískýggjað luft sigur frá nógvum vindi.

Mjørki um fjallatoppar og -raðir; toppamjørki, fjallamjørki.

Útnyrðingur er hálvætt og ein av høvuðsættunum. Tá ið ættin er útnyrðingur, kemur vindurin av útnyrðingi (og fer í landsynning).

Vindur kemur av útnyrðingi og fer í útsynning ímóti miðjuni á kumpassini.

Útnyrðingur norðan er ein millumætt ímillum útnyrðing og norðan. Tá ið ættin er útnyrðingur norðan, kemur vindurin av útnyrðingi norði (og fer í landsynning sunnan). Útnyrðingur norðan er eisini ein av høgættunum – tað er ættinar ímillum útnyrðing og landnyrðing.

Vindur kemur av útnyrðingi norði og fer í landsynning sunnan ímóti miðjuni á kumpassini.

Útnyrðingur vestan er ein millumætt ímillum útnyrðing og vestan. Tá ið ættin er útnyrðingur vestan, kemur vindurin av útnyrðingi vestri (og fer í landsynning eystan).

Vindur kemur av útnyrðingi vestri og fer í landsynning eystan ímóti miðjuni á kumpassini.

Útsynningur er hálvætt og ein av høvuðsættunum. Tá ið ættin er útsynningur, kemur vindurin av útsynningi (og fer í landnyrðing). Útsynningur er eisini ein av lágættunum – tað eru ættirnar ímillum landsynning og útsynning.

Vindur kemur av útsynningi og fer í landnyrðing ímóti miðjuni á kumpassini.

Útsynningur sunnan er ein millumætt ímillum útsynning og sunnan. Tá ið ættin er útsynningur sunnan, kemur vindurin av útsynningi suðuri (og fer í landnyrðing norðan). Útsynningur sunnan er eisini ein av lágættunum – tað eru ættirnar ímillum landsynning og útsynning.

Vindur kemur av útsynningi suðuri og fer í landnyrðing norðan ímóti miðjuni á kumpassini.

Útsynningur vestan er ein millumætt ímillum útsynning og vestan. Tá ið ættin er útsynningur vestan, kemur vindurin av útsynningi vestri (og fer í landnyrðing eystan).

Vindur kemur av útsynningi vestri og fer í landnyrðing eystan ímóti miðjuni á kumpassini.

Regn um várið (bíbl.)

Vátligur og bleytur kavi, rennikavi.

Vátt kavaavfall, sum er blandingur av regni og kava.

Vestan er ein heilætt og ein av høvuðsættunum. Tá ið ættin er vestan, kemur vindurin av vestri (og fer í eystan).

Vindurin kemur av vestri og fer eystureftir ímóti miðjuni á kumpassini.

Vindur er vatnrættur flutningur av luft frá hægri til lægri trýst.

Avfall sum stendur stutt, skúrur, frekt æl; grumt æl; ringt æl; hann setur eitt æl ella grundar fyri einum æli, hann dregur á luftina (fyri æli);* hann setti eitt æl fyri norðan*; hava mangt ælið køvt (havt manga ringa útiferð); betri er kalt æl á vári enn einki (kavaæl); fara ælanna millum (so stutt at fara til gongu); sms. t.d. brodda-, degnings-, flóðar-, grimdar-, heglings-, kava(roks)-, lýsingar-, menningar-, mjørka-, rennikava-, skarnings-, skýmingar-, toru-

Lítið tunt æl, ældráttur.

Ældrag (suð.)

Haðani vindurin kemur.

Á kumpassini síggjast 32 ættir. 16 av teimum verða brúktar í vanligari talu millum manna. Tá ið ein skal meta um, hvør ættin er, skal ein seta seg í miðjuna á kumpassini og hyggja, hvaðani vindurin kemur. Fer hann t.d. fram við norðan á veg til miðjuna á kumpassini, er ættin norðan.

Tær 32 ættirnar. Heilættirnar eru norðan, eystan, sunnan og vestan. Hálvættirnar eru tær, sum eru mitt ímillum heilættirnar: landnyrðingur, landsynningur, útsynningur og útnyrðingur. Ættirnar, sum eru mitt ímillum heil- og hálvættirnar, kallast millumættir: landnyrðingur norðan, landnyrðingur eystan, landsynningur eystan, landsynningur sunnan, útsynningur sunnan, útsynningur vestan, útnyrðingur vestan og útnyrðingur norðan Ættirnar millum hálvætt og millumætt, ella millum heilætt og millumætt verða ikki nógv brúktar t.d. høgur landnyrðingur pg eysturhallur sunnan.